این واژه که معنای " درب مرتفع" ، " درب عظیم" به عمارت صدراعظم اشاره دارد. با گسترش معنای آن ، عمارت صدر اعظم با عناوینی چون "دروازه پاشا" و " باب صف" خوانده شد. بعد ازبازسازی عمارت پس از واقعه علمدار در 1808 ،پادشاه وقت محمود دوم ملقب به محمود عدلی آن را باب عدل و یا باب عدلی خواند و در نیمه دوم قرن 19 اصطلاح باب عالی به آن برگردانده شد.
در آغاز جلسات مربوط به امور دولت با مفهوم امروزی آن یعنی هیئت وزیران چهار روز در هفته در دیوان همایونی تشکیل می شد . یک روز در هفته نیز دیوان ایکیندی در عمارت صدراعظم تشکیل می شد.
در دو قرن اخیر با تغییر در عملکردهای دولت عثمانی و عهده دار شدن امور دولت توسط دیوان ایکیندی صدراعظم سبک جدیدی از جلسات ایجاد شد. قلمها ، دفاتر و سوابق دیوان همایونی درباب علی قرار گرفتند. رئیس الکتاب و قلم های دیوان ، دفتر و اطرافیان چاووش باشی، تشریفاتچی و غیره به باب عالی منتقل شد. همراهان صدراعظم به علاوه کدخدا و نامه نویس عنوان "خدمه باب عالی" نامیده شدند.
مجالس دوران اصلاحات در شکل گیری باب عالی نقش داشتند. مجلس والای احکام عدلیه و دارالشورای باب عالی که در سال 1838 تاسیس شد، بعد تازه ای به بروکراسی عثمانی بخشید. برای نزدیک بودن عمارت های صدراعظم به قصر مکان دیگری غیر از چاغال اوغلی وجود نداشت. هر چند در تاریخ نعیما گفته می شود که در جایگاه فعلی باب عالی صدراعظم وقت کمانکش کارا مصطفی افندی در دوران سلطان ابراهیم اول ، قصری وجود داشته و مامورانی در آن حضور داشتند ، اما افتتاح رسمی این مکان بعنوان باب عالی در سال 1756 و در زمان سلطان عثمان سوم انجام گرفته است. به این ترتیب عمارتهای صدراعظم پیوسته در آن قرار می گرفته و بصورت مرکز اداره دولت درآمده بود. بعد از آتش سوزی سال 1839 و از سال 1844 به طور کامل از اقامتگاه صدراعظم به مرکز ادره دولت تبدیل شد.
باب عالی شش بار آتش گرفته است. این آتش سوزیها غیر از آتش سوزیهای رایج استانبول و چوبی بودن ساختمانها دلیل مهم دیگری نیز داشت . نظامیان که صدراعظم را مسئول برهم ریختن نظم می دانستند در اطراف عمارت تجمع کرده و آن را به آتش کشیدند. آتش سوزی از عمارت صدراعظم شروع شده بود.
این ساختمان ها که بارها سوخته و ترمیم شده است ، با نمای ساده امپراتوری استفان کالفا با سازه های افقی تا به امروز رسیده است. در مقابل قصر علای دو طبقه که اقتدار آن را نشان می دهد ، دروازه باب عالی با لبه های باروک ، در یک طاق پیروزی با یک چشمه ضمن انعکاس بیان نمادین مجریه متمرکز بر صدراعظم و دولت ، به خاطر کوتاه تر بودن از قصر علای ، سلسله مراتب را نیز در معماری رعایت کرده است. باب عالی اولین بنای عمومی در دولت عثمانی است.
باب عالی جدید ساخت استفان کالفا ، غیر از پوشش های کف از لحاظ دیوارهای کارگر نیز متمایز شده است. با وجود تغییرات و ویرانی های متفاوت، خطوط اصلی معماری آن حفظ شده است. با این حال ، آرایش فضایی قدیمی فقط در ساختمان صدارت قدیمی حفظ شده است ، که امروزه به عنوان یک عمارت استانی استفاده می شود. در شکل اصلی خود ، ساختمان شامل اتاقهایی بود که در جهت شمال غربی-جنوب شرقی به یکدیگر متصل شده بودند و در اطراف سالنهای بزرگ ردیف شده بودند. این قسمتها با حدود 220 متر طول در دو انتها کوتاه و در وسط بلند بودند. در دو قسمت کوتاه در شمالغرب صدارت، در جنوب شرق نظارت خارجیه و در قسمت میانی دفاتر شورای دولت قرار داشت.
اگرچه از نظر معماری با باب عالی قدیمی متفاوت است ، اما ارتباط زیاد اصول اصلی ایجاد مرکز اداری جدید به رویکرد قدیمی در آن دیده می شود. به طور مثال ، از دوران کلاسیک تا کنون با وجود مستقل بودن مدیریت مالی و مدیریت مدنی مرکز ، این دو درون یکدیگر دو مجموعه بزرگ بروکراسی را تشکیل داده اند. این امر نشان دهنده دائمی اصل تفکیک قوا از گذشته تاکنون می باشد.
مکان باب عالی که در سال 1844 ساخته شد همانند عملکرد آن تغییر کرد. بعد از این تاریخ که قصر توپ کاپی اهمیت خود را از دست داد و صرفا بعنوان مکان تایید باقی ماند، درب رو به عمارت علای عملکرد خود را از دست داد و دروازه جنوبی رو به خیابان آنکارا ، یعنی همان جایی که خارجیه قرار دارد ، اهمیت پیدا کرد. زیرا دیگر نام حکومتی که امور دولت عثمانی را انجام می داد باب عالی بود. با اهمیت یافتن خارجیه ، روزنامه نگاران نزدیک به اخبار در این مکان ها مستقر شدند و اصطلاح باب عالی ، سالهای متمادی بعنوان بیان کننده مطبوعات ترکیه شناخته می شد.
در سالهای بعد ، دو سازه مهم غیر از مجموعه اصلی مورد بحث در منطقه باب عالی ساخته شد. اولین ساختمان بایگانی مورد استفاده وزارت خزانه اوراق است که توسط معمار سوئیسی ایتالیایی گاسپار فوساتی طراحی و ساخته شده است. فوساتی با دیوارهایی از نوع دیوار کارگر، سنگفرش ، پله ، کرکره های آهنی درب و پنجره که در کارخانه کشتی سازی تولید شده بودند بعنوان معدود سازه های پالادیان در ترکیه جلب توجه می کند.
دومین سازه درون باب عالی ساختمان کوچکی است که در حدود سال 1910 در خیابان آنکارا و در راستای جنبش معماری ملی اول ساخته شده و بعنوان آرشیو استفاده می شود. سازه اصلی باب عالی بعد ازساخت آن در 1844 دوبار دچار آتش سوزی شده است. در آتش سوزی اول قسمت میانی که شورای دولت در آن قرار دارد و بخشی از انتهای جنوب شرقی سوخته بود و به سرعت ترمیم شده بود. در آتش سوزی دوم در 1911نیز قسمت میانی مجددا سوخته بود و بدون ترمیم مجدد حذف شده بود . به این ترتیب سازه نه به صورت یک مجموعه کامل بلکه بصورت دو مجموعه مجزا درآمده است . تفکیک ساختمانها به دو مجموعه مجزا همچنین باعث اختلال در معماری یکپارچه باب عالی شد که بیانگر یک سازمان بوروکراتیک فعال اما منفرد و عملگرا مشابه قصر دولما باحچه بود .
بعد از جمهوریت ، دفتر قدیمی صدارت به عنوان عمارت استانی مورد استفاده قرار گرفت ، تزئینات نئوکلاسیک روی سازه برداشته شد و گچ بری های ساده ای انجام شد.عمارت استانی در اواخر 1980 و در سال 1997 مورد بازسازی قرار گرفت تا ظاهر قبلی خود را بدست آورد.